Stel je voor: je gaat nietsvermoedend naar de medische check-up die je werkgever om de drie jaar organiseert en niet veel later onderga je een levensreddende operatie. Klinkt vergezocht? Het overkwam de 62-jarige Luc, medewerker van de firma Yara, producent van gewasvoeding en meststoffen. Bij de inspanningsproef op de fiets werden namelijk ernstige afwijkingen vastgesteld en Luc kreeg onmiddellijk een doorverwijzing naar de huisarts en de specialist. Bleek dat het een wonder was dat hij nog geen hartaanval had gekregen.
Maar … is het wel de taak van de werkgever om de gezondheid van zijn medewerkers in de gaten te houden? Is dat niet de persoonlijke verantwoordelijkheid van elke medewerker?
Directe en indirecte kosten ziekteverzuim
Hoewel er enkele categorieën van werknemers zijn waarvoor een periodiek preventief medisch onderzoek wettelijk verplicht is, zijn medische check-ups dat niet. Ze zijn wel een mooie investering in de duurzaamheid van de tewerkstelling. Afwezige medewerkers brengen immers niet alleen directe, maar ook indirecte kosten met zich mee. Denk maar aan verhoogde werkdruk, interims en extra HR-werk. Die indirecte kosten lopen op tot 150 à 250% van de directe kosten.
Voor een bedrijf van 150 werknemers die gemiddeld 2.400 euro bruto verdienen en een verzuim van 3,7% laten optekenen (wat onder het Belgische gemiddelde van 5 ligt) is de directe kost van die afwezigen 246.000 euro per jaar, terwijl de indirecte kost tussen de 369.000 en de 615.000 euro ligt. Dat toont aan dat het als werkgever loont om met de gezondheid van je personeel bezig te zijn.
Verzuim is beïnvloedbaar
Zeggen dat het de verantwoordelijkheid is van de werkgever om gezondheidsproblemen bij zijn personeel op te sporen, is overdreven. Al zijn er enkele categorieën van werknemers waarvoor een periodiek preventief medisch onderzoek wettelijk verplicht is. Medische check-ups daarentegen zijn niet verplicht, maar wel een mooie investering in de duurzaamheid van de tewerkstelling.
Want werkgevers realiseren zich soms te weinig dat afwezige medewerkers niet alleen directe, maar ook indirecte kosten met zich meebrengen als gevolg van de verhoogde werkdruk, interims en extra HR-werk. En die indirecte kosten lopen op tot 150 à 250% van de directe kosten.
Even rekenen: stel dat een bedrijf 150 werknemers heeft die gemiddeld 2.400 euro bruto verdienen en een verzuim van 3,7% laten optekenen (wat onder het Belgische gemiddelde van 5 ligt). Dan is de directe kost van die afwezigen 246.000 euro per jaar, terwijl de indirecte tussen de 369.000 en de 615.000 euro ligt. Dat toont aan dat het als werkgever loont om met de gezondheid van je personeel bezig te zijn.
Eerst analyse, dan actie
Er zijn al heel wat bedrijven die hun best doen om een positieve en gezonde werkomgeving te creëren. Maar te vaak zetten bedrijven in op quick wins, zoals fruit op de werkvloer of ’s middags samen gaan lopen. Op zich zijn deze acties prima, maar als ze niet gekoppeld zijn aan een bredere strategie of de oorzaken van het verzuim niet aanpakken, is de impact van korte duur. Na een impactanalyse en het uitdenken van een bijbehorende strategie kun je een goed welzijnsplan opstellen en de problemen bij de wortel aanpakken. Zo zal je de vitaliteit en het engagement duurzaam verhogen. En uiteraard is elke volwassene verantwoordelijk voor zijn of haar eigen gezondheid, maar het is mooi meegenomen als de werkgever daar een handje bij helpt, door bijvoorbeeld Self assessment voor beeldschermwerkers aan te bieden, medische of fit check-ups te organiseren of een groter corporate vitality-beleid uit te tekenen.
Minder afwezigen op de werkvloer: 5 tips
Tot slot geven we nog enkele concrete tips waar u als HR-manager uw voordeel mee kunt doen om het absenteïsme in uw bedrijf te beperken:
- Zorg ervoor dat het verzuim- en re-integratiebeleid past binnen het ruimer HR-beleid
Weet waar u als werkgever na welke acties u al onderneemt als organisatie. Onderzoek pas daarna waar u met uw verzuim- en re-integratiebeleid naartoe wil. - Werk niet op een eilandje, maar zorg voor een gedragen beleid
Stel een werkgroep samen met de nodige stakeholders en betrek hen in de uitwerking van het verzuim en re-integratiebeleid om zo tot een gedragen beleid te komen. - Maak een duidelijk protocol op, met eenduidige afspraken en duidelijke procedures
- Communiceer het beleid duidelijk naar alle niveaus in de organisatie
- Leid leidinggevenden op zodat ze het verzuim- en re-integratiebeleid kunnen toelichten aan de medewerkers.